Kedinizin Eğitimi İçin Rehber
Ankara Veteriner
Çoğu insan köpeklerin aksine kedilerin eğitilemeyeceğine inanmaktadır. Bunun sebebi de kedilerin köpekler için kullanılan metotlara cevap vermemeleridir. Ama sanılanın aksine kediler eğitime cevap verirler. Aslında, hayvanların davranışlarındaki güçlendirmenin mümkün olduğunun altını çizen ilk bilimsel araştırma kediler ile yapılmıştır.
Kedinizi eğitmek için atacağınız ilk adım kedinizi anlamaktır. Kediler köpekler kadar sosyal değillerdir. Köpekler özellikle insanlarla çalıştırılmak için ya da onlara eşlik etmek için evcilleştirilmiş cinsken, kedilerin evcilleştirilme nedenlerinden biri kedilerdeki mikropları yok etmektir.
Bu yüzden de kediler bağımsızdırlar ve köpekler kadar insanlara ilgili ve övgüye bağlı olan hayvanlar değillerdir. Ayrıca kediler kolay kolay motive de edilmezler. Fakat kedinizi harekete geçirmek için kedinizin karşı koyamayacağı ödüller koyarak onu motive edebilirsiniz. Bir kediyi yetiştirmek ya da eğitmek tamamen yaratıcılık ve sabır gerektirmektedir.
Kedinizi eğitmenin birçok önemli faydası vardır. Kediyi sağlıklı kılacak şekilde hem vücudunu hem de aklını harekete geçirmeyi sağlayacaktır. Ayrıca onunla zaman geçirmek aranızdaki bağı güçlendirdiğinizi göstermektedir. Buna ek olarak, el sallamak ve yakalamak gibi eğlenceli aktiviteler oturmak, kalkmak ve çağrıldığında gelmek gibi özelliklerini geliştirmesini sağlar. Kedinizin çişini tuvalete yapması konusunda onu eğitebilir ve ardından da ona sifonu çekmeyi öğretebilirsiniz.
Tatlı Ödüller Kullanın
İlk adım kediniz için çılgına döneceği bir ödül bulmaktır. Küçük küpler halinde konulan taze tavuklar, biraz ton balığı, et aromalı bebek yemekleri ve ticari kedi yemekleri güzel seçenekler olabilir. Kedinize uygun yiyeceği bulduğunuzda, ona uygun davranışları kazandırmak için pozitif güçlendirme eğitiminin temel adımlarını takip edin. Farz edin ki kedinize yemek hazırlarken, kedinizin tabureye oturmasını ya da orada kalmasını istiyorsunuz. Öncelikle ona nasıl oturacağını öğretmekle başlayın. Bunu sağlamak için şu yöntemleri kullanabilirsiniz:
Öncelikle, kedinizin dikkatini çekebildiğinizden emin olun. Onun için cezbedici olan yiyeceği parmaklarınız arasında burnuna doğru tutun. Unutmayın ki koku duyuları çok gelişmiştir. Kediniz yiyeceği koklamaya başladığında, yavaşça yiyeceği burnunun önünden çekip kulağından ve başından yarım daire olacak şekilde çevirin. (Yukarı doğru hemen götürmeyin veya oturması yerine iki ayağının üzerinde durmayı öğretebilirsiniz.) Birçok kedi bu noktada, bu yiyeceği takip ederken gözlerini ve burnunu kullanır. Ve sadece çenelerini yukarı doğru ya da aşağı doğru kaldırırlar.
İkinci olarak da kediniz oturursa onu yukarı kaldırmak için yiyeceği tekrardan teklif edin ve onu övün. Tabi ki onun ilgisini dağıtacak şekilde, bıktırmadan bu ödülü ona sunun. Bu pratiği birkaç kez tekrarladıktan sonra, yakınlaştığı gibi bu ödülü ona verin. Elbette bunu yaptırırken eğitim amacınızı göz önünde bulundurun. Bu noktada onun ilgisini kendi amacınıza uygun bir şekilde eğitmeye çalışın. Bunu yaptırmaya çalışırken son derece sabırlı olmanızda fayda var. Çünkü kediniz sizi her anlamda dinlemeyecektir.
Kediler tamamen üstü kapatılmış yiyecekleri göremezler veya onları almakta zorluk çekerler. Bu yüzden de yiyeceği avucunuzda tutun. İsterseniz yakınlaştığında avucunuzu kapatın. Böylece kedi yiyeceğin ne olduğunu ve nerede olduğunu kesin olarak bilir.
Klik Sesini Kullanın
Klik sesini kullanmak eğitimi hem daha hızlı hem de daha kolay hale getirir. Eğer klik sesi yapacak bir aletiniz yoksa, klik sesini yapan bir kalem kullanabilirsiniz. Bu durum kedinizin davranışını düzeltir ve daha sonra da ona bir yiyecek verebilirsiniz. Klik sesi kedinizin doğru bir şey yaptığını gösterir ve ödülü daha hızlı bir şekilde almasını sağlar. Sadece doğru zamanlama yapın ve gerektiğinde ona ödül verin. Kediler tıpkı bizim gibi tekrar ederek bir şeyleri öğrenirler. Bu yüzden de sırayla tekrar yapmak ihtiyacınız olan tek şeydir. Bu pratikleri belirli aralıklarla yapın. Çoğu kedi aynı şeyleri tekrar tekrar yaptırırsanız sıkılırlar. Bu yüzden de sıkılmalarına engel olmayacak şekilde onlara egzersiz yaptırın. Böylece hem onlar eğlenecek hem de siz istediklerinizi yaptırabileceksiniz.
Ceza Yok!
Kedinizi eğitirken, kedilerin cezaya cevap verme konusunda zayıf olduklarını aklınızda tutun. Yapılmaması gereken davranışları öğrenmek yerine, ceza verilen kedi sadece kaçmayı öğrenir. Kedinizin huyuna bağlı olarak, ceza kedinizin korkmasına neden olur. Bu yüzden de bu durum kedinizin hem arkadaşlarınızdan hem de aile üyelerinden saklanmasına yol açabilir. Ceza strese neden olmaktadır ve stres de kedinin sorun davranışlarının oluşmasının nedenlerinden biridir. Bunun içinde çöp kutusuna tuvaletini yapmak ve kaşağılanmak gibi durumları elimine etmeyi içerir. Stres ayrıca bağışıklık sistemine zarar verir. Kedinizin hasta olmasına sebep olur. Birçok hastalığa da açık olmasına yol açar.
Ceza yerine ona ödül vermek ve yaptırmak istediklerinizi yiyecekle sağlamak daha kolaydır. İkna etmek onu eğitmek için anahtar yöntemdir. Ceza da tam aksine onun saldırgan olmasını kolaylaştırır. Eğer sabırlı bir şekilde ona pratik yaptırırsanız ve ona ödül verirseniz, çok yakında istediğiniz bazı davranışların onda oluştuğunu göreceksiniz. Bunun için de gerekli tekrarları oluşturmak çok önemlidir. Değindiğimiz gibi de onu bıktırmamak önem taşır.
Yardım Sağlamak ve Daha Fazla Bilgi Edinmek
Eğer kedinizi nasıl eğiteceğinizi öğrenmek istiyorsanız veya kedinizdeki davranış problemlerini çözmek istiyorsanız, uzman kişilere danışmak konusunda tereddüt etmeyin. Bu konuda veterinerinizden ya da birçok kitaptaki bilgilerden yararlanabilirsiniz. Ayrıca telefon danışma hatları, eve gelen danışmanlar ve eğitim süreçleri faydalanabileceğiniz bazı hizmetlerdir. Kedinizi sosyalleştirmek ya da gruplara dahil etmek de sizin hayatınızı kolaylaştıracaktır. Bu yüzden de kedinizi tanıyıp ona uygun bir program oluşturmak hem size hem de kedinize hayatı daha güzel bir şekilde sunacaktır. Verilen tüm bilgilere dayanarak kedinize ses ve kokuyla yanaşabileceğinizi görebilirsiniz. Eğer kediniz varsa, hemen verilen yönergeleri kullanıp sonuçları kendi gözlerinizle görün.
